Westland, 18 november 2015. Ik ging dinsdagavond langs bij een asielzoekend Syrisch echtpaar in de buurt. “Het mooie van Nederland is dat je ook mag zeggen blij te zijn als de Duitsers winnen. Da’s vrijheid, da’s democratie,” zei de man nog voordat bekend werd dat de voetbalwedstrijd tegen de Duitsers vanwege dreigingsgevaar niet doorging.
Zonder voetbal heb ik hun televisie op het kanaal gezet, waarop je de Westlandse gemeenteraadsvergadering kunt volgen. Met stijgende verbazing heeft vooral hij tot bijna elf uur gekeken. Verbijsterd, geshockeerd, steeds stiller wordend. “Wanneer gaan ze nu op de vuist?”, mompelde hij halverwege
Wie de ‘B-film’ wil bekijken moet naar de gemeentelijke website gaan. Spannende momenten, vooral aan het einde. Bovendien kun je met ‘uitzending gemist’-beelden bij schorsingen doorzappen. Dan scheelt ergernis.
Schuldigen
Wie zijn de schuldigen, wat zit hier fout, vroeg de asielzoeker bij al die benauwende beelden uit de Westlandse raadzaal. Peter Duijsens natuurlijk, hoor ik velen nu al roepen en, toegegeven, deze avond was de Westland Verstandig-voorman niet op zijn best.
Maar, oud adagium, waar twee kijven, hebben er twee schuld, zo legde ik het echtpaar uit. Zijn tegenstanders, zoals Remmert Keizer (GBW) en Ulbe Spaans (PW) laten zich vaak door hem ophitsen, gaan juist olie op het vuur gooien. Dreigen om weg te lopen, massaal, om de vergadering zinloos te maken omdat er dan te weinig raadsleden aanwezig zijn, werkt dan averechts. Dat effect creëer je ook door gezamenlijk via een punt van orde het debat monddood te maken. Ja, gelijk of niet, dan terg je je tegenstander, zeker als die Duijsens heet.
Probleem
Er is nu van alle kanten gebrek aan vertrouwen, ook misbruik van het woord respect, zo ‘vertaalde’ ik verder. Maar hèt probleem zit in de vraag: Wat is democratie? Is dat de meerderheid plus één. Of is dat een minderheid ruimte geven om haar gelijk te blijven halen? En zo ja, tot wanneer?
Dat vereist leiderschap, van fractieleiders, van een bestuurscollege, van de burgemeester. Tenminste, als dat nog helpt, want de hakken staan inmiddels bij allen al heel diep in het zand. Ik zag onbegrip in Syrische ogen.
En waar ging het nu precies over, vroeg hij nog. Over de procedure rond twee nieuwe gemeentehuizen. Over een motie waarin Duijsens op snoeiharde toon in vele overwegingen het college én wethouder Meijer kritiseerde. Overwegingen die hij na een schorsing schrapte; alleen de motietekst zou ter discussie komen.
Dat deed Duijsens, maar (onverwachts) mét sheets; vrijwel de gehele raad plofte, gepikeerd. Na een nieuwe schorsing trok hij getergd de motie in. Waarna de burgemeester het ambtsgebed uitsprak. Staand en plechtig
“Een wijze voorzitter had dat deze keer overgeslagen,“ vond mijn Syrische achterbuurman. Van hem kunnen we nog veel leren.
Rien van den Anker